Tanzimat Fermanı ve Önemli Maddeleri: Dışişleri Bakanı Mustafa Reşit Paşa tarafından hazırlanan Tanzimat Fermanı, 3 Kasım 1839’da Gülhane Parkı’nda, yöneticiler, halk ve yabancı elçiler önünde okunmuş bu nedenle bu fermana Gülhane Hattı Hümayun’u da denir. Sultan Abdülmecit bu fermana dayanılarak yapılacak bütün yasaları uygulayacağına, gerekli ıslahatları yapacağına dair yemin etmiştir.
Tanzimat Fermanı’nın Önemli Maddeleri
- Müslüman ve Hıristiyan bütün Osmanlı vatandaşlarının can, mal, ırz ve namus güvenliği sağlanacaktır. (Bu hükümle Osmanlı halkına din ayrımı yapmaksızın eşitlik tanınmış, yasama hakkı güvence altına alınmıştır.)
- Kimse yargılanmadan cezalandırılmayacak, öldürülmeyecek, mahkemeler herkese açık olacak ve yasalar eşit olarak uygulanacaktır. (Bu hükümle yasaların üstünlüğü ön plana çıkarılmış, kanun önünde eşitlik ilkesi getirilmiş ve batılı tarz hukuk kuralları geçerli olmaya başlamıştır. Bu durum Osmanlıcılık düşüncesinin temeli olmuştur.)
- Vergiler herkesin kazancına göre ve belirli yöntemlere göre toplanacaktır. (Bu hükümle vergi adaletsizliği ortadan kaldırılmıştır.)
- Askere alma ve terh
is işlemleri belirli esaslara göre yapılacaktır. (Tanzimat Fermanı’yla askerlik ocak usülü olmaktan çıkarılıp vatan hizmetine dönüştürülmüştür. Hıristiyanların askere gitme zorunluluğu ortaya çıkmıştır.)
- Herkes mal-mülk edinebilecek, dilerse bunları satabilecek ya da miras bırakabilecek.(Bu hükümle bütün Osmanlı vatandaşların mülkiyet hakkı güvence altına alınmış ve kişilerin zenginleşebilmesine imkân tanınmıştır.)
- Rüşvet ve iltimas(adam kayırma) yasaklanmıştır. (Bu hükümle halkın yöneticilere güven duyması sağlanmaya çalışılmıştır.)
Kaynak: www.ataturkinkilaplari.com – En Kapsamlı Atatürk sitesi tarafından üniversite hazırlık amaçlı LYS ve YGS kitaplarından derlenerek hazırlanmıştır.
- Okuma Sayısı: Bu yazı 89610 defa okunmuştur.
