Yeni Türk Devleti’nin Yeni Tarih Anlayışı: Yeni Türk Devleti’nin kurucusu Mustafa Kemal, Cumhuriyet’in ilanından sonra toplumu çağdaş medeniyetler seviyesine yükseltmek için siyasi, sosyal, eğitim ve hukuk alanlarında köklü inkılâplar gerçekleştirdi. Bu değişikliklerden sonra Atatürk, kültür konularıyla uğraşmaya başladı. Yeni devletin düşüncesine ve yapısına uygun olarak millî dil ve millî tarih araştırmalarına ağırlık verilerek Türk toplumunda millî bilincin oluşturulmasına çalışıldı. Çünkü Osmanlı Devleti’nde eğitim alanındaki ikili anlayış, tarih eğitiminde de etkisini göstermiştir. Medreseler İslâm Tarihi ile ilgilenirken, Tanzimat Döneminden itibaren açılan medreseler dışındaki okullarda İslam Tarihinin yanı sıra Osmanlı Tarihi de okutuluyordu. Yani Osmanlı Devleti’nde Türk tarihi sadece Osmanlı Tarihi ile sınırlı tutulmuştu. Ayrıca yazılan tarih kitapları İslam Tarihi özelliklerini taşımakta ve İslamiyet’in kabulünden önceki Türk varlığına kitaplarda yer verilmemekteydi.
Bu yönüyle Osmanlı Devleti’nde ümmetçi tarih anlayışı vardı. Osmanlı Devleti’nin yerine millet egemenliği esasına dayalı olarak kurulan yeni Türk Devleti ümmet anlayışı yerine millet fikrini (Türk milliyetçiliğini) b
enimsedi. Dolayısıyla dinî tarih anlayışı yerine millî tarih görüşü ön plana çıktı. Atatürk, yaptığı inkılâpların yerleşmesi ve bu yeni anlayışa uygun yeni nesillerin yetişmesi için eski tarih anlayışı ve görüşünün değişmesi gerektiğini düşünüyordu. Ayrıca bazı Avrupalı düşünürler Türk ırkının sarı ırka mensup olduğu dolayısıyla ikinci sınıf insan tipi olarak dünya medeniyetine ve ilim dünyasına katkıları olmadığı görüşünü dünyaya yaymışlardı. Hatta batılılara göre barbar ve yayılmacı bir millet olan Türklerin Avrupa’dan Asya’ya sürülmesi gerektiği ileri sürülüyordu. Yani Anadolu’yu Türklere vatan olarak çok görüyorlardı. Türkiye’de o yıllarda tarihe bilimsel açıdan yaklaşılmadığı gibi, tarih kitapları batılı yazarların eserlerinden faydalanılarak yazılıyordu.
Dolaysıyla belirtilen yanlış görüş ve iddialar ülkemize de girmiş bulunmaktaydı. Atatürk, bu haksız ve gerçekle ilgisi olamayan iddiaların çürütülmesi ve cevaplandırılması için eski tarih anlayışından vazgeçilerek millî tarihin esas alınması gerektiği fikrini savunuyordu. Bu nedenle o, Türk tarihinin kısa zamanda araştırılıp ortaya çıkarılmasını istiyordu. Bununla; Türklerin kültür ve medeniyet dünyasına katkıları, yetiştirdiği büyük şahsiyetlerin insanlığa hizmetleri ortaya konulacaktır. Böylece dünya, Türklerin nasıl şereşi bir geçmişe ve zengin bir kültüre sahip olduğunu öğrenecek ve Türk çocukları şanlı tarihini bilerek onlarla övünecektir. Ayrıca Anadolu’nun eski tarihi araştırılıp Asya’dan gelerek Anadolu’da medeniyet kurmuş olan milletler arasında Türklerinde bulunduğu tesbit edilecektir. Batılıların Türkler Anadolu’ya sonradan gelen bir millettir, geldikleri yere (Orta Asya’ya) dönmelidir iddiaları çürütülmüş olacaktır. Tarih çalışmalarına bu düşüncelerle başlanmış ve bir plan hazırlığı içinde yürütülmesi amaçlanmıştır.
Buna göre;
- Türkiye’nin ilk yerli halkı kimlerdir?
- Türkiye’de ilk medeniyet nasıl ve kimler tarafından kurulmuştur?
- Türklerin dünya tarihindeki yeri ve medeniyet tarihine katkıları nelerdir?
- Türklerin Anadolu’da var olmalarının gerçek açıklaması nasıl olmadır?
- Türklerin İslâm Tarihindeki yerleri ve rolleri nelerdir?
Bütün bu sorulara bilimsel yollardan cevap bulunması için çalışmalara başlandı.Yapılan çalışmalar sonucunda Atatürk’ün belirlediği Türk Tarih Tezi ortaya çıktı.Atatürk’ün, Türk tarihinin bir bütün olarak ele alınıp, araştırılarak ortaya konulmasını sağlamak amacıyla ileri sürdüğü Türk Tarih Tezine göre;
- Medeniyetin ilk çıkış yeri Orta Asya’dır.
- Beyaz ırkın ilk yurdu Orta Asya’dır.
- Türkler beyaz ırktan olup, ana yurtları Orta Asya’dır.
- İlk medeniyetin kurucuları Türklerdir.
- Tarih öncesi devirlerde Orta Asya’da meydana gelen kuraklık yüzünden bu medeniyet dağılmış ve sahibi olan Türklerde Hind’e, Çin’e, Mezopotamya’ya, Anadolu’ya, Kafkasya’ya ve dünyanın diğer yerlerine göç etmişlerdir. Göç ettikleri yerlere medeniyetlerini götürmüşler ve oradaki toplumlara öğretmişlerdir. Böylece medeniyet dünyaya Türkler tarafından yayılmıştır.
- Anadolu’nun ilk yerli halkı olan Hititler, Orta Asya’dan gelmiş Türkler olup, bizim atalarımızdır. Atatürk tarafından ortaya atılan bu tez ile, Türk tarihinin sadece Selçuklu ve Osmanlı tarihinden ibaret olmadığı, Türklerin İslamiyet’ten önce de çeşitli medeniyetler kurduklarını ortaya çıkarma amaçlanmıştır.
Atatürk ortaya koyduğu Türk Tarih Tezi’ndeki görüşlerini gerçekçi bir yapıya kavuşturmak istiyordu. Bunun için 23 Nisan 1930 tarihinde toplanmış olan Türk Ocakları VI. Kurultayı’nda Türk Ocaklarına bağlı, Türk Tarihi Tetkik Heyetini kurdurdu. Bu heyet Türk Tarihinin Ana Hatları adlı bir eser hazırlayarak bastırmıştır. Türk Ocaklarının 15 Nisan 1931’de kapanması üzerine aynı tarihte Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti (Türk Tarih Kurumu) kuruldu. Cemiyetin amacı Türk tarihini bilimsel olarak araştırmak ve yeniden yazmaktı. Bu işin bilimsel metotlarla yapılması gerekmekteydi. Atatürk bu durumu: “ Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan yapana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır.” sözleriyle ifade etmiştir. Türk Tarih Kurumunun kurulması Atatürk’ün milliyetçilik anlayışının bir sonucudur.
Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti (Türk Tarih Kurumu) liselerde okutulmak üzere dört ciltlik Genel Tarih kitabı yayınladı. Türk tarihinin bilimsel yönden bütün gerçekleriyle ortaya çıkarılması için Ankara’da Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi kuruldu (14 Haziran 1935). Atatürk’ün tarih alanında yaptığı ve yaptırdığı çalışmalarla Türk millî tarihi aydınlandı. Türk çocuğu Orta Asya’da başlayan gerçek tarihini öğrenme imkânına kavuştu. Türk milletinin anavatanları olan Orta Asya’da ilk uygarlıklar kurdukları, uygarlık ışığını bütün dünyaya buradan yaydıkları tarihin her döneminde kültür alanında dünyaya önderlik ettikleri bu araştırmalarla ortaya kondu.
Kaynak:T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Açık Öğretim Okulları (Açık Öğretim Lisesi- Meslekî Açık Öğretim Lisesi) İçin Hazırlanan 11. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 2 Ders Notları, Alim ÖZTÜRK, s 28, 2007
- Okuma Sayısı: Bu yazı 34633 defa okunmuştur.
