Sanayi ve Madencilik Alanında Yapılan Yenilikler: Cumhuriyetimizin ilk yıllarında sanayi alanında atılmış hiçbir adım olmadığı için doğal olarak sanayimiz de yoktu.Bu durum Türk ekonomisini tümden tüme dışarıya bağlıyor ülkenin var olan kısıtlı gelir kaynaklarının da tamamıyla dışarıya akmasına sebep oluyordu. Bu yüzden belli bir milli ekonomi modelinin geliştirilebilmesi için acilen milli bir sanayinin kurulmasına ihtiyaç vardı.Bu sebeplerle yeni kurulmuş Türkiye Cumhuriyeti’nde her alanda sanayileşmek şarttı.Bundan vazgeçilemezdi. Devlet önceleri bu işlerle doğrudan doğruya ilgilenmedi.
Sanayileşmeyi özel kişi ve kuruluşlara bıraktı.Özel kişilerin rahat çalışabilmeleri için de 1926 yılında Teşvik-i Sanayi Kanunu’nu (Sanayiyi Özendirme Yasası) çıkardı.Ancak tüm çabalara rağmen elinde yeterli sermayesi ve gerekli kadrosu bulunmayan Özel girişimciler bu işi başarmakta yetersiz kaldı.Sadece Uşak’ta ilk şeker fabrikamız ve ufak çapta bir dokuma sanayi kurulabildi.Bunun üzerine devlet sanayileşme işini kendi üzerine alma gereğini duydu. 1933 yılında devlet eliyle temel sanayinin kurulmasını öngören Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.Bu plan çok büyük bir başarı ile uygulanarak önemli devlet
işletmeleri kuruldu.Bu kurumlar arasında olan Malatya, Kayseri, Bursa Merinos Fabrikaları tekstil sanayimizin öncüleri arasına girmişti.
Gemlik’te yapay ipek, Paşabahçe’de cam, Beykoz’da deri fabrikaları, İzmit’te büyük bir kağıt sanayi kuruldu.Türk tarihinde ilk kez ağır sanayi kurulması işine girişildi. 1939’da Karabük’te ilk demir-çelik işletmesi açıldı.Bütün bunların yanı sıra devlet eliyle şeker fabrikaları da açılmış, çeşitli atılımlara girişilmiştir.İkinci Beş Yıllık Plan hazırlandığı zaman yeni bir dünya savaşı (II. Dünya Savaşı) çıktığından plan uygulama sahasına konamamıştır.Ancak Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ile kurulan sanayi işletmeleri ile savaş sırasında memleketimizin belli başlı ihtiyaçları karşılanabilmiştir.
Madencilik Faaliyetleri: Osmanlı döneminde taşkömürü ve linyit işletmelerinden başka maden işletmelerimiz yoktu. Yer altı kaynaklarımızın yeleri, nitelik ve nicelikleri bilinmiyordu. Cumhuriyet döneminde sanayileşme başlayınca madenlerimizi tanımak ve işletmek konusunda zorluklar ortaya çıktı. Bu konuda bilimsel araştırmalar yapmak için Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü kuruldu. Madenlerimizin yerleri, nitelik ve nicelikleri saptandı. Birçok maden bölgesi işletmeye açıldı. Ağır sanayimizin ihtiyaçları karşılandı. Böylece bu günkü maden sanayimizin temelleri de devlet eliyle atılmış oldu.
- Okuma Sayısı: Bu yazı 37652 defa okunmuştur.
