İzmir İktisat Kongresi - Kongrede Alınan Kararlar: Yeni Türk devletinin temelleri 23 Nisan 1920'de atılmıştı; ancak en önemli sorunun işgalden kurtarılması olması nedeniyle ekonomik sorunlarla fazlasıyla ilgilenilememişti.Kaldı ki Mustafa Kemal askeri başarıların ekonomik başarılar ile taçlandırılmadığı sürece bir anlam ifade etmeğini biliyordu.İşte bu amaçla Mustafa Kemal daha cumhuriyet ilan edilmeden bu konuya eğildi ve 18 Şubat 1923'te İzmir İktisat Kongresi'ni ivedilikle topladı.Bu kongrenin toplanma amacı ekonomik kalkınma için ortak amaçları gerçekleştirecek yöntemleri aramaktı.Bu doğrultuda 18 Şubat 1923'te toplanan İzmir İktisat Kongresi'nde alınan kararları aşağıdaki şekilde maddeleyebiliriz:
İzmir İktisat Kongresi'nde Alınan Kararlar
• El işçiliği ve küçük işletmeden derhal fabrikasyon siteme geçilmelidir.
• Devlet yavaş yavaş ekonomik gücü olan organ haline gelmelidir.Özel sektör tarafından kurulan teşebbüsler devletçe desteklenmelidir.
• Özel teşebbüse destek ve kredi sağlayacak iki devlet bankası kurulmalıdır.
• Dışarı ile rekabet edebilmek için sanayi bir bütünlük içinde kurulmalıdır.Yabancıların tekellerinden kaçınılmalıdır.
• Demir yollarının kısa sürede yapılmasına ba
şlanmalıdır.
• İşçilere amele değil işçi denmelidir.
• Sendika hakkı tanınmalıdır.
Bu kongreye işçi, çiftçi, tüccar ve sanayici olmak üzere toplam 1135 delege katılmıştır. Kongre "Misak-ı İktisadi" (Milli Ekonomi İlkesi)yi kabul etmiş ve nihayetinde de yukarıda özetlenmeye çalışılan kararlar ortaya çıkmıştır.Bu ilkenin özü ise "Ekonomik gelişmemiz ve kalkınmamız, milli bağımsızlığımız içinde sağlanacaktır.Temel hedef siyasal bağımsızlık gibi ekonomik bağımsızlığın da sağlanmasıdır."
Kongre ekonomik doktrinlere saplanmamış bilime ve ülkenin içinde bulunduğu ekonomik duruma uyan alka uygun çözümler getirmiştir.Zatem Misak-ı İktisadi'nin taşıdığı bir diğer anlam ise büyük devletlerin ekonomik boyunduruğu altına girmeden kendi kaynak ve çabalarımızla kalkınmanın sağlanmasıdır.1920 ile 1933 yılları arasında yeni Türk devletinin ekonomik, kültürel ve sosyal alanlarda kalkınmaya hazırlık yılları olmuştur.
1933'ten sonra ise devlet özel teşebbüsün başarısız olduğu alanlara girmiş yeni büyük yatırımlar devlet eliyle yapılmıştır.Bu uygulamadan da devletçilik ilkesi doğmuştur. Nitekim 1933 yılında ilk 5 yıllık plan bu görüşler doğrultusunda hazırlanmıştır. I. Beş Yıllık Kalkınma Planı'nın ardından hemen II. beş yıllık plan hazırlandıysa da II.Dünya Savaşı'nın araya girmesi ile bu paln uygulanamamıştır.1933 - 1938 yılları arasına Türk sanayisinin planlı kuruluş dönemi denmiştir.
Konuyla İlgili Başlıklar
- Misak-ı İktisadi – Misak-ı İktisadi Nedir
- İzmir İktisat Kongresi - Kongrede Alınan Kararlar
Kaynak: www.ataturkinkilaplari.com – En Kapsamlı Atatürk Sitesi tarafından muhtelif Belirli Günler ve Haftalar ile TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Kitaplarından derlenerek oluşturulmuştur.
- Okuma Sayısı: Bu yazı 256821 defa okunmuştur.
