Cumhuriyetin İlanı - (29 Ekim 1923): Türk halkı daha 23 Nisan 1920'de geleceğini belirleyecek rejim açısından geri dönülmez adımını atmıştı.TBMM'nin açılmasıyla egemenliğin kişizümreye ait değil millete ait olduğu tüm dünyaya ilan edilmişti.Ne var ki henüz halk iradesinin ne anlama geldiğini anlamaktan aciz çevrelere ve onlara da kurtuluş mücadelesinde kazanabilmek amacıyla rejimin adı resmen konamamıştı.Diğer bir taraftan TBMM'nin açılışı yeni bir devletin varlığını simgeliyordu; fakat bu devletin henüz başkanı da belirlenememişti.Yani demokrasi yolunda etkin bir adım atılmış fakat demokrasinin kalıcılığını simgeleyecek kurumlaşmaya gidilememişti.
KurtuluÅŸ Savaşı kazanıldıktan sonra,demokrasi ile ilgili kurumsallaÅŸmadaki en büyük engel olan saltanat makamı da kaldırılmıştı.Artık rejimin adının konmasının, devlet baÅŸkanının belirlenmesinin, meclis hükümeti yerine kabine sistemine geçilmesinin ve baÅŸbakanlık sorununun çözümlenmesinin zamanı gelmiÅŸti.Mustafa Kemal PaÅŸa yukarıdaki sorunlar çerçevesinde 28-29 Ekim günlerinde gerekli olan Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸini hazırlayarak meclis gündemine sundu.29 Ekim 1923 günü saat 20:30'da TBMM'nin de deÄŸiÅŸikliÄŸi kabul etmesiyle Cumhuriyet kabul edildi.Cumhuriyetin ilanÄ
±ndan sonra CumhurbaÅŸkanlığı seçimine geçildi ve Mustafa Kemal PaÅŸa oy birliÄŸi ile CumhurbaÅŸkanlığına seçildi.Türkiye Cumhuriyetinin ilk baÅŸbakanı olarak Mustafa Kemal PaÅŸa Ä°smet Ä°nönü'yü atadı.
Cumhuriyetin İlanının Sonuçları
• Rejimin adı konularak bu konudaki gargaşalar ortadan kaldırılmıştır.
• Cumhurbaşkanı seçilerek devlet başkanlığı sorunu çözüme kavuşturlmuştur.
• Meclis hükümeti yerine kabine sistemine geçilerek yürütmenin kısa sürede yerine getirlmesi sağlandı.
• Başbakanlık sorunu çözüme kavuşturuldu ve yürtmeyi yapacak kabine kuruldu.
• Parlementer rejim kuruldu.
• Cumhuriyetçilik ilkesi yürülüğe girdi.
- Okuma Sayısı: Bu yazı 56560 defa okunmuştur.
