Amasya Genelgesinin Etkileri – Sonuçları – Maddeler Halinde: Kurtuluş Savaşının yöntem ve gerekçelerinin ilk defa ortaya konduğu bir belge özelliği taşıyan Amasya Genelgesi diğer bir adıyla Amasya Tamimi’nin bu açıdan ele alındığında Milli Mücadele açısından oldukça önemli bir yeri ve değeri vardır. Bununla birlikte Amasya Genelgesi doğurduğu etkiler ve ortaya çıkardığı sonuçlar bakımından da ele alınması gereken önemli bir durumu ifade eder. Bu sebeple bu sayfamızda Amasya Genelgesini etkileri ve sonuçlarını maddeler halinde ele alacağız:
Amasya Genelgesinin Maddeler Halinde Etkileri – Sonuçları
1- Türk inkılâbının ihtilâl safhasının Amasya Genelgesi ile başladığı kabul edilmektedir.
2- Kurtuluş Savaşı'nın yöntem, gerekçesi ve amaçları ilk defa Amasya Genelgesi ile ortaya konmuştur.
3- Bu genelge ile ilk kez milli egemenliğe dayalı bir devlet anlayışının belirmeye başladığı anlaşılmaktadır.
4- Amasya Tamimi ile işgallere karşı hiçbir varlık gösteremeyen İstanbul Hükümeti ilk defa yok hükmünde sayılmıştır.
5- Türk Ulusu, bu belge ile hem İstanbul Hükümeti’ne hem de işgalci kuvvetlere karşı topyekûn bir mücadeleye çağırılmıştır.
6- Milletin Kurtarıcısı olarak görülen ve güven duyulan padişahlık, hilafet, manda ve himaye gibi fikirlerin yerini ilk defa millet ve milliyetçilik gibi düşünceler almıştır.
7- Üstü kapalı da olsa bu genelge ile Heyet-i Temsiliye’nin (Temsil Kurulu) kurulması gereğinden bahsedilmiştir.
8- Bu genelgeyi yayınlamakla ve bu yazılı belgeye imza atmakla Mustafa Kemal Paşa, padişah tarafından kendisine verilen 9. Ordu Müfettişliği yetkilerini aşarak, kendi sorumluluk sahasında bulunmayan ve Anadolu’nun işgal altında bulunan batı bölgeleri için de bir tamim yayınlamıştır.
9- Anadolu’da yürütülecek olan Milli Mücadele’nin esasları ilk defa Amasya Genelgesi ile yazılı bir ilke haline almıştır.
10- “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” Şeklindeki bir yaklaşım ileride oluşturulacak devlet ve idaresi siteminin temelleri hakkında önemli sinyaller vermiştir.
11- Bu genelge ile ilk defa milli egemenlik kavramından bahsedildiğinden evrensel bir nitelik taşımaktadır.
12- Sömürgeci Avrupalı devletlerin etki alanında bulunan mazlum milletler için de bağımsızlık mücadelesi alanında iyi bir örnek teşkil etmiştir.
13- Bu genelge ile yurt satındaki tüm Müdafa-yi Hukuk Cemiyetleri birleştirilerek Sivas'ta büyük ve kapsamlı milli kongrenin yapılması kararı alınmıştır.
14- Amasya Genelgesi ile Türk ordusunun terhis edilmemesi ve Erzurum'a gelen bütün delegelerin doğrudan doğruya Sivas'a milli bir kongre için gelmeleri istenmiştir.
15- Milli Mücadele’ye girişileceği resmen ilan edilmiştir.
Kaynak: www.ataturkinkilaplari.com – En Kapsamlı Atatürk Sitesi tarafından muhtelif TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Konulu Ders Kitapları ve Çeşitli Belirli Günler ve Haftalar ile İlgili kitaplardan derlenerek oluşturulmuştur.
- Okuma Sayısı: Bu yazı 17516 defa okunmuştur.
