Atatürk’ün Ailesi - Atatürk’ün Ailesi ve Soyu ile İlgili Bilgiler: Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk,1881 yılında Selanik’te Koca Kasım Paşa Mahallesi Islahhane Caddesi’nde bugün müze olan üç katlı bir evde dünyaya geldi. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım’dır. Baba tarafından dedesi, Kızıl Hafız Ahmet Efendi; anne tarafından dedesi ise Feyzullah Efendi’dir. Mustafa Kemal’in hem baba, hem de anne tarafından soyu Rumeli’nin fethinden sonra buraların Türkleştirilmesi için Anadolu’dan göç ettirilerek yerleştirilen Türklerden gelmektedir. Mustafa Kemal Atatürk’ün baba soyu, Karaman’dan gelerek Manastır Vilayeti’nin Debre-i Balâ Sancaşı’na başlı Kocacık’a yerleşmişlerdir.
Kocacık, bugünkü Makedonya Cumhuriyeti’nde Arnavutluk sınırına yakın olan Debre şehrine başlı bir nahiyedir. Aile sonradan Selanik’e göç etmiş; Ali Rıza Efendi de muhtemelen 1839’da Selanik’te dünyaya gelmiştir. Dedesi Ahmet ve dedesinin kardeşi Hafız Mehmet Emin’in taşıdığı “Kırmızı” lâkabı ve yerleştikleri nahiyenin adı olan Kocacık’ın da gösterdişi üzere, Mustafa Kemal’in baba tarafından soyu Anadolu’nun da Türkleşmesinde önemli rol oynayan “Kızıl-Oğuz” yahut “Kocacık Yörükleri
nden” gelmektedir. Mustafa Kemal Atatürk’ün anne soyu da Konya/Karaman’dan Rumeli’ye gelen ve bundan dolayı Rumeli’de “Konyarlar” olarak anılan Yörüklerindendir. Aile ilk olarak Selanik ile Manastır arasında bulunan Vodina Sancaşı’na başlı “Sarıgöl” de denilen “Kayalar” Nahiyesi’ne yerleşmiştir. Daha sonra Selanik yakınlarında bugün de kaplıcaları ile meşhur olan Langaza’ya göç etmiştir. Mustafa Kemal’in ailesi orta halli bir Türk ailesidir. Babası Ali Rıza Bey, önceleri evkaf (vakıf) memurluğu yapmış daha sonra ise memuriyetten ayrılarak kereste ticareti ile uğraşmıştır. Mustafa Kemal’in anne ve babası aydın görüşlü olup çocuklarının eğitimine büyük önem vermişlerdir. Mustafa Kemal’in Makbule ve Naciye dışındaki kardeşleri çok küçük yaşlarda ölmüşlerdir. Naciye’nin de çocuk yaşında ölümüyle sadece Makbule hayatta kalmıştır.
Mustafa Kemal, ailesinde gördüğü mutlu, huzurlu aile hayatının önemini kavramış ve kendisi de aile hayatına büyük önem vermiştir. Bu konudaki düşüncelerini, “Sosyal hayatın kaynaşı, aile hayatıdır. Ailenin kadın ve erkekten kuruluşunu açıklamaya gerek yoktur.” ve “Eşini mutlu edebilecek herkes evlenmelidir... Çoluk çocuk sahibi olmalıdır... çocuk sevgisi insan için bir ihtiyaçtır.” diyerek dile getirmiştir. Mustafa Kemal, düşüncelerini sözle ifade etmekle yetinmemiş kendi yaşantısında da göstermiştir. Mustafa Kemal, o dönemde uygulanan kuralların aksine nikah törenine Latife Hanım ile birlikte katılmıştır. Eşi Latife Hanım’a büyük deşer vermiş ve yurt gezilerine onunla birlikte çıkmıştır.
Kaynak: TC Milli Eğitim Bakanlığı Açık İlköğretim Okulları İçin T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 8. Sınıf Ders Notu, Mehmet BAĞCI, S. 3, 2010.
- Okuma Sayısı: Bu yazı 31587 defa okunmuştur.
