Ermeni Meselesi Kısaca – Maddeler Halinde: - Ermeniler 1896’da Osmanlı Bankası’na saldırdı, 1905'te II. Abdülhamit’e suikast girişiminde bulundu.
- Trablusgarp, Balkan ve Birinci Dünya Savaşlarını fırsat bilerek ayaklanmalar çıkardılar.
- Birinci Dünya Savaşı’nın ilk yıllarında Ermeni çeteleri Rusların yanında yer aldılar. Ermenilerin isyan ve katliamları Ruslarla savaşı güçleştiriyordu. Bu nedenle Osmanlı Devleti, 14 Mayıs 1915’te Sevk ve İskân Kanunu’nu çıkararak, Ermenilerin savaş alanı olmayan güney illerine göç ettirilmesine (tehcirine) karar verdi.
- Avrupalı devletler Mondros Ateşkes Anlaşması’na koydurdukları bir hükümle Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermeni Devleti kurma çabalarını sürdürdüler.
- Çarlık Rusyası’nın yıkılmasıyla bağımsız olan Ermenistan, Kurtuluş Savaşı sırasında da İtilaf Devletleri’nin desteğiyle Doğu Anadolu’ya egemen olmak istedi. Ancak Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu taarruza geçerek Ermenileri yenilgiye uğrattı. Ermenistan 3 Aralık 1920’de imzalanan Gümrü Antlaşması ile Anadolu üzerindeki emellerinden vazgeçti. Sovyet Rusya ile imzalanan Moskova ve bu devlete bağlı Kafkas Cumhuriyetleri ile yapılan Kars Antlaşmaları ile Türkiye - Erme
nistan sınırı belirlenmiştir. Güney bölgelerimizdeki Ermeni faaliyetleri ise Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması ile sona ermiştir (1921).
- Ermeniler, Anadolu'ya yönelik isteklerini Lozan Konferansı sırasında da dile getirmiş, ancak hedeflerine ulaşamamışlardır. 1970’li yıllara gelindiğinde Ermeniler isteklerine ulaşmak için pek çok terör örgütüyle iş birliği yaptılar, Türk diplomatlarına yönelik suikastlar başlattılar. Böylece Türk yönetimini siyasi açıdan sindirerek hedeflerine ulaşmayı planladılar. Bu dönemde Ermenistan’ı özgürlüğü için ASALA (Gizli Ermeni Ordusu) adı verilen bir örgüt kurdular. 1915 olaylarına (Ermeni Tehciri) ilişkin sözde soykırım iddialarını uluslararası alanda kabul ettirmeye çalıştılar. Bu propagandaların etkisiyle tarihi gerçeklerle hiçbir ilişkisi olmayan sözde soykırım iddiaları bazı ülkeler tarafından kabul edilmiştir. Ermeniler, toprak ve tazminat talebiyle yürüttükleri bu propagandalarını günümüzde de etkili bir şekilde sürdürmektedirler.
Kaynak: 8. Sınıflar İçin Bütün Yardımcı Ders Kitabı, TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Bölümü, sayfa: 729.
- Geçmişten
Günümüze Ermeni Sorunu Özeti
- Ermeni Sorunu ve
Ermenistan ile Savaş
- Ermeni Meselesi
Kısaca – Maddeler Halinde
- Okuma Sayısı: Bu yazı 28101 defa okunmuştur.
