Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaş’ına Katılması: Birinci Dünya Savaşı başladığı zaman Osmanlı Devleti tarafsızlığını ilan etmişti. Osmanlı Devleti‘nin savaşa girmemesi, İtilaf Devletleri’nin politikalarına uyuyordu. Çünkü Osmanlı Devleti savaşa girmezse, İngiltere’nin Uzak Doğu’ya giden yolu güvenlik altında olacak ve yeni cepheler açılmayacaktı. İtilaf Devletleri, bunu gerçekleştirmek için kapitülasyonları kaldırmaya hazır olduklarını Osmanlı Devleti’ne bildirdiler. Ayrıca İngiltere ve Rusya Osmanlı Devleti’nin Almanya’nın yanında savaşa girmesini de istemiyorlardı. Zira Osmanlı Devleti savaşa girerse, Boğazlar kapanacak ve Rusya yardım alamayacaktı.
Bütün bunlara rağmen Osmanlı Devleti İtilaf Devletleri’ne güvenmiyordu. Çünkü Rusya, Boğazlar üzerindeki istek ve emellerini devam ettirmekteydi. Balkan Savaşları sırasında Rusya, İngiltere ve Fransa’nın izlediklerin siyaset bu devletlere güvenilemeyeceği düşüncesine sebep oldu. Almanya ise, Osmanlı Devleti’nin kendi yanında savaşa girmesini ve yeni cepheler açılmasını istiyordu. Böylece İtilaf kuvvetleri daha çok cephede savaşmak zorunda bırakılacak ve Almanya kendi yükünü hafifletmiş olacaktı. Ayrıca Osmanlı Devleti, Süveyş Kanalı’nın denetimini sağla
rsa, İngiltere’nin sömürgelerine giden yol kapanmış olacaktı. Almanya, Osmanlı padişahının halifelik rolünden yararlanarak İngiliz sömürgelerindeki Müslümanları da etkilemeyi planlıyordu.
Osmanlı Devleti, İngiltere ve Fransa ile ittifak yapmak istemiş, ancak bu devletler kabul etmemiştir. Çünkü İtilaf Devletleri Osmanlı Devleti’nin topraklarını paylaşmak istiyorlardı. Ayrıca Rusya’nın Osmanlı Devleti ile ilgili emellerini onaylıyorlardı. Askerî ve ekonomik yönden zayıf olan Osmanlı Devleti’nin kendilerine yük olacağını düşünüyorlardı. Güçlü bir Osmanlı’nın varlığı işlerine gelmiyordu. Bu nedenlerle Osmanlı Devleti’nin İngiltere ve Fransa tarafından dışlanması, Osmanlı – Alman yakınlaşmasını hızlandırmıştır. Osmanlı Devleti’nde yönetimi elinde bulunduran İttihat ve Terakki Partisi ileri gelenlerinden bazıları ve Enver Paşa Alman taraftarı idi Savaşı Almanların kazanacağına inanıyorlardı. Savaşa Almanların yanında girilirse, son zamanlarda Kafkaslar’da ve Balkanlar’da kaybedilen toprakların geri alınabileceği düşünülüyordu. Bu sebeple Almanya ile Osmanlı Devleti arasında başlayan gizli görüşmeler 2 Ağustos 1914’de sonuçlandı.
Fakat Hükûmet savaşa girmeyi geciktiriyordu. Bu durum ise Almanya’nın işine gelmiyordu. Akdeniz’de İngiliz donanması tarafından kovalanan Goeben (Goben) ve Breslou (Breslav) adlı iki Alman gemisi Çanakkale Boğazı’ndan geçerek Osmanlı Devleti’ne sığındı. Osmanlı Devleti bu gemileri satın aldığını bildirdi ve İngilizlere vermedi. Bir süre sonra da bu gemiler Alman Amiral Souchon (Suşon) komutasında Osmanlı savaş gemileri eşliğinde tatbikat amacıyla Karadeniz’e açıldılar ve Rusya’nın Odessa ve Sivastopol limanlarını bombaladılar. Bu olay üzerine Anlaşma Devletleri, Osmanlı Devleti’ne karşı savaş açtılar. Osmanlı Devleti bu duruma 14 Kasım 1914’de savaş ilan ederek karşılık verdi. Böylece Osmanlı Devleti İttifak Devletleri’nin yanında resmen savaşa girmiş oluyordu.
Kaynak: T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Açık Öğretim Okulları (Açık Öğretim Lisesi- Meslekî Açık Öğretim Lisesi) İçin Hazırlanan 11. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 1 Ders Notları, Alim ÖZTÜRK, s 17, 2007
- Osmanlı Devleti'nin 1.Dünya Savaşına Girmesine Neden Olan Olay
- Osmanlı Devleti'nin 1.Dünya Savaşı’na Girme - Girmesinin Nedenleri
- Osmanlı Devleti’nin 1.Dünya Savaşı’na Almanya’nın Yanında Girmesi
- Almanya’nın Osmanlı Devleti Yanında 1. Dünya Savaşı’na Katılması
- Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaş’ına Katılması
- Okuma Sayısı: Bu yazı 57213 defa okunmuştur.
nesime gündüz diyor ki:
nesime gündüz